Met meer dan 2 miljoen zonnepanelen installaties loopt Nederland nog steeds voorop in Europa. Een ontwikkeling die zich voortzet, hetgeen logisch is gezien de stijgende onzekerheid van de energietarieven. Bij een zonnepanelen installatie komt heel wat kijken. Een zonnepanelen installatie is op zich niet heel complex en bestaat uit maar enkele onderdelen. Het voornaamste zijn de zonnepanelen zelf, welke zonlicht omzetten in energie.
Een ander belangrijk onderdeel is de omvormer welke gelijkstroom omzet in bruikbare wisselstroom welke noodzakelijk is voor elektrische apparaten. Deze stroom omgezet door de omvormer wordt direct op de zekeringkast/meterkast geplaatst waardoor uw woning van groene stroom voorzien wordt. Tenslotte is er ook nog de draagstructuur en bekabeling welke de installatie vervolledigen.
Onderdelen van een installatie
Volgende onderdelen maken deel uit van een zonnepanelen installatie:
- Zonnepanelen
- Omvormer
- Montagemateriaal
- Bekabeling
en tot slot Rendement
Zonnepanelen
De zonnepanelen zijn het belangrijkste onderdeel van een installatie. Hun werking is vrij simpel. Een zonnepaneel bestaat uit meerdere zonnecellen. In elke zonnecel wordt zonlicht omgezet in gelijkstroom. Dit gebeurt door de fotonen in het zonlicht welke botsen met electronen in de zonnecel. Het verschil in elektrische spanning wekt de stroom op. Deze stroom wordt naar de omvormer gestuurd.
Zelf plaatsen? Liever niet!
Het is mogelijk zonnepanelen zelf te plaatsen al raden wij dit niet aan. Een gemiddeld zonnepaneel weegt 30 kilogram en de juiste keuze en plaatsing vereist de nodige kennis. Een goede installateur kan ook het maximum uit een installatie halen.
Zonnepanelen zijn de grootste kost van een installatie.
Voor een installatie welke jaarlijks 3200kWh aan stroom levert heb je dus ongeveer 8 zonnepanelen nodig.
Een zonnepanelen installatie met hoogrendement panelen is aan te raden wanneer het oppervlak voor de installatie klein is aangezien minder zonnepanelen nodig zijn. Wanneer er veel ruimte beschikbaar is op het dak, kun je kiezen voor klassieke zonnepanelen welke een lager rendement hebben maar ook minder kosten per watt. In totaal zal de installatie dan minder kosten.
Hou ook rekening met de garantie op de zonnepanelen. Veel fabrikanten bieden 25 jaar garantie aan op de panelen (niet de omvormer). Deze garantie garandeert de opbrengst van de panelen over de garantieduur. De meeste fabrikanten geven een garantie van 80% opbrengst na 25 jaar.
Omvormer
De omvormer is na de zonnepanelen het meest belangrijke onderdeel van een installatie. Zoals de naam doet vermoeden, zorgt een omvormer ervoor dat de elektriciteit opgewekt in de zonnepanelen omgevormd wordt tot bruikbare elektriciteit voor het huishouden. Zonnepanelen genereren gelijkstroom, maar elektrische apparaten gebruiken wisselstroom. Dit proces van het omzetten van gelijkstroom in wisselstroom gebeurt in de omvormer.
De meeste installaties gebruiken één omvormer welke een vermogen heeft welke iets minder dan de totale output is van de zonnepanelen installatie.
De laatste jaren is er een opmars in micro-omvormers. Het aantal micro-omvormers is gelijk aan het aantal panelen. Een voordeel hiervan is dat elk zonnepaneel apart werkt en dus een beter rendement kan halen bij een niet-ideale ligging. Een installatie met micro-omvormers is wel duurder dan een systeem met een enkele omvormer.
Draagstructuur
Een groot misverstand is dat zonnepanelen direct op het dak worden geplaatst. Dit is onjuist. Zonnepanelen worden namelijk op een draagstructuur (rails) geplaatst. Deze rails worden door middel van dakhaken in de spanten of panlatten van het dak bevestigd/geschroefd. Recent winnen systemen zoals de Clickfit EVO aan populariteit. Bij dit syteem is het mogelijk de haken aan de pannen van het dak te bevestigen. Dit systeem neemt minder tijd in beslag.
Er bestaan verschillende soorten draagstructuren, maar in onze regio zijn het meestal aluminium structuren welke in het dak worden vastgeschroefd voor hellende daken of een structuur welke versterkt wordt met ballast voor platte daken gezien het bij platte daken niet ideaal is om gaten te boren.
Een draagstructuur is een heel belangrijk onderdeel van een zonnepanelen installatie. Enerzijds dient ze ervoor te zorgen dat ze goed bevestigd wordt in het dak en anderzijds dat de zonnepanelen goed kunnen worden vastgemaakt in de draagstructuur. Een draagstructuur moet minstens 25 à 30 jaar zonder problemen werken in alle weersomstandigheden. Daarom bestaan de meeste draagstructuren uit aluminum of roestvrij staal, beter gekend als inox.
Bij een plat dak worden de panelen geplaatst op een draagstructuur met een helling van 10 tot 15 graden. Op de draagstructuur gaat men vaak ballast plaatsen (tegels/klinkers) om de installatie te verstevigen. Er wordt ook gebruik gemaakt van windshields aan de achter- en zijkant van de panelen, zodat het geheel goed afgeschermd is en bestand tegen wind.
Bekabeling
De bekabeling van een installatie loopt van de zonnepanelen naar de omvormer en vervolgens van de omvormer naar de meterkast. Men spreekt dan over DC-kabels (zonnepanelen tot omvormer) en AC-kabels (omvormer tot de meterkast). De DC-kabels zijn rood en zwaar om de min en plus aan te geven voor de aansluiting aan de omvormer.
De kabels van de zonnepanelen naar de omvormer liggen deels buiten afhankelijk van het kabeltraject. Hierdoor dienen ze goed geïsoleerd te zijn om onder extreme weersomstandigheden te blijven werken. De meeste kabels bij een installatie zijn zelfs dubbel geïsoleerd. Voor de meeste installaties bij consumenten is een kabel van 4mm diameter voldoende, maar meestal word met 6mm kabel gewerkt.
De andere kabel loopt van de omvormer naar de meterkast. Door deze kabel loopt wisselstroom welke via de meterkast verdeeld wordt naar de elektrische apparaten in uw woning. In de meeste situaties is het aan te raden om de omvormer dicht bij de meterkast te plaatsen met een zo kort mogelijke kabel om verlies tegen te gaan.
Installatie in 6 stappen
De installatie van zonnepanelen is op zich niet ingewikkeld en bestaat over weinig stappen. Echter wel belangrijk is dat elke stap perfect wordt uitgevoerd. Een installatie moet immers minstens 25 jaar lang stroom voorzien, liefst nog heel wat langer. De meeste particuliere installaties bestaan uit volgende stappen:
- Voorstudie/schouw
- Montage van de draagstructuur
- Bevestigen van de zonnepanelen op de draagstructuur
- Plaatsen van de omvormer
- Bekabeling van de installatie
Hoe lang neemt de installatie in beslag?
De volledige installatie bij particulieren duurt meestal 1 tot 2 dagen en wordt uitgevoerd uitgevoerd door een tweetal dakwerkers in samenwerking met een elektricien.
Hieronder vindt u gedetailleerde informatie over elke stap tijdens de installatie.
Voorstudie/schouw
Vooraleer de eigenlijke installatie vindt er een voorstudie of technische inspectie plaats voordat de daadwerkelijke installatie aanvangt. Niet elk dak is namelijk geschikt voor het plaatsen van zonnepanelen en voor sommige daken dienen speciale maatregelen genomen te worden. Dit alles kunnen wij met speciale tech software en ter plaatse vooraf bekijken.
Nog enkele andere belangrijke punten worden in de studie bekeken:
- Hellingsgraad van uw dak
- Oriëntatie van uw dak
- Eventuele schaduw van bomen of andere daken
- Bruikbare dakoppervlakte
Aan de hand van deze gegevens en uw budget kan er een offerte gemaakt worden. Hierin wordt een schatting gemaakt naar de opbrengst van de installatie, het aantal zonnepanelen dat zal geplaatst worden, het type omvormer, merk van de draagstructuur en bekabeling. Tevens wordt inzichtelijk wat uw besparing zal zijn en terugverdientijd (ROI). OokNa akkoord zal er in overleg een datum worden afgesproken waarop de zonnepanelen geplaatst kunnen worden.
Draagstructuur montage
Op de dag van de installatie is de eerste stap het monteren van de draagstructuur. Het plaatsen van de draagstructuur gebeurt middels het boren van dakhaken in de dakstructuur. Op deze haken wordt de draagstructuur voor de zonnepanelen aangebracht. Deze draagstructuur is meestal niet meer dan 2 aluminium rails waarop een rij zonnepanelen worden geplaatst.
Bij een plat dak gaat men hetzelfde te werk, echter is de draagstructuur iets anders. De draagstructuur bij een installatie bij een plat dak is hellend en kan met een quasi perfecte hellingsgraad en oriëntatie geplaatst worden. Heel belangrijk bij een draagstructuur op een plat dak is de ballast welke zwaar genoeg moet zijn, zodat de zonnepanelen installatie bij hevige wind op zijn plaats blijft.
Montage van de zonnepanelen
Op de draagstructuur bevinden zich klemmen. Het is hierin dat de zonnepanelen geklemd worden en vastgeschroefd. Meestal worden 4 klemmen gebruikt per zonnepaneel. Het bevestigen van de zonnepanelen in de draagstructuur is op zich niet ingewikkeld, maar doordat ieder paneel ongeveer 30 kilogram weegt is het aan te raden dit over te laten aan ervaren dakwerkers.
Tijdens het bevestigen van de zonnepanelen worden deze ook gekoppeld. De zonnepanelen worden in serie aan elkaar gekoppeld, ook gekend als een lus. Deze koppeling geschiedt via een min- en plusconnector. Het eerste en laatste zonnepaneel wordt dan aan de rest van de bekabeling gekoppeld (met uitzondering van Enphase en Solar installaties).
Installatie omvormer
De laatste stap voor bekabeling is het plaatsen van de omvormer. Afhankelijk van de zonnepanelen installatie kan uw installateur de beste plaats voor de omvormer kiezen. In de meeste gevallen is het aan te raden de omvormer dichtbij de meterkast te plaatsen en in een koele en goed geventileerde ruimte.
Omvormer, zwaarder dan een zonnepaneel!
De omvormer dient waterpas te worden bevestigd tegen de muur. Dit gebeurt meestal via een montageplaat. Een omvormer is zwaar en wordt meestal door 2 personen geplaatst.
Bekabeling van de onderdelen
De laatste stap voordat de volledige zonnepanelen installatie op het net kan worden aangesloten is de bekabeling. Kort en bondig, de bekabeling bestaat uit 2 verschillende kabels.
Een gelijkstroom kabel welke loopt van de zonnepanelen naar de omvormer. Deze kabel ligt grotendeels buiten en is daarom dubbel geïsoleerd. Belangrijk is dat de ruimte rond de kabel goed waterdicht wordt afgesloten. Vooral bij platte daken is dit zeer belangrijk zodat er geen lekken ontstaan.
Dan is er de wisselstroom kabel welke van de omvormer tot de meterkast loopt.
Rendement
Naast dat u bijdraagt aan een groene toekomst, is het zakelijk investeren in zonnepanelen ook financieel erg interessant. Het is eenvoudig om een rendement te realiseren van 10% voor grootverbruikers tot zelfs 25% voor kleinverbruikers. Uw verbruik en dakoppervlak zijn bepalend voor de mogelijkheden. Afhankelijk van de situatie zijn de regelingen ‘Salderen’, ‘Energie-investeringsaftrek‘ (EIA) of ‘Subsidie’ (SDE++) van toepassing.